"Moeilijke tijden creëren een sterk presidentschap." Vier belangrijke prestaties van Polen

Het Poolse voorzitterschap van de Raad van de EU loopt ten einde. Heeft Polen deze tijd goed benut? Volgens viceminister van Volksgezondheid Katarzyna Kacperczyk kunnen we wijzen op elementen die "we een beetje in de Europese Unie hebben ingeprent". Zij noemde vier belangrijke resultaten:

• Een paradigmaverschuiving : gezondheid wordt erkend als de basis van veiligheid, en niet slechts als een van de elementen ervan.
• Het herstellen van het patiëntenperspectief in de Europese Unie – het Poolse voorzitterschap herinnerde eraan dat alle EU-regelgeving zich moet richten op de patiënt als ontvanger van het systeem.
• Gezondheid in alle sectorale beleidsmaatregelen – zij pleitte voor de introductie van een ‘gezondheidstest’ voor nieuwe regelgeving, vergelijkbaar met de bestaande bedrijfsvriendelijke tests.
• Medeverantwoordelijkheid – ze benadrukte dat het succes van het presidentschap het resultaat is van samenwerking tussen de regering, het bestuur, de particuliere sector en maatschappelijke organisaties, en dat de uiteindelijke oplossing het antwoord op de patiënten zal zijn.

- Gezondheid is een van de zeven elementen van veiligheid geworden. Dit is onze prioriteit als president, omdat gezondheid de basis en een absoluut essentieel element is van de veiligheid van het land, zei ze.

Moeilijke tijden creëren een sterk presidentschap. En we hebben het geluk dat we echt moeilijke uitdagingen hebben die op een gegeven moment samenkomen, aldus Jakub Adamski, directeur van de afdeling Samenwerking van de Ombudsman voor Patiëntenrechten.

Volgens hem is Polen er met succes in geslaagd de belangrijkste prioriteiten te identificeren, waaronder veiligheid, vaccinaties, EHDS, AI en de strijd tegen desinformatie. Een van onze successen is dat we het debat in de EU hebben kunnen sturen en eraan hebben herinnerd dat sommige maatregelen gemakkelijker en effectiever gezamenlijk op EU-niveau kunnen worden uitgevoerd dan afzonderlijk door de lidstaten.

Europarlementariër Adam Jarubas, voorzitter van de EP-subcommissie Volksgezondheid, benadrukte dat het Poolse voorzitterschap op een strategisch moment kwam voor de planning van de EU-prioriteiten op de lange termijn . "Elke instelling plant haar prioriteiten voor vijf jaar, dus we hadden een uniek moment om daar te komen en we hebben dat gebruikt om het bewustzijn te vergroten over hoe belangrijk veiligheid, inclusief gezondheid, is", zo oordeelde hij. Hij wees er ook op dat de werkzaamheden aan de nieuwe EU-begroting, tot 2034, nu van start gaan in het EU-forum. Volgens hem is het gelukt om gezondheid een volwaardige plaats op de EU-agenda te geven , naast militaire kwesties.

Hij wees op de noodzaak om programma's zoals EU4Health en Horizon voort te zetten, de samenwerking binnen het STEP-platform te versterken en gemeenschappelijke mechanismen te ontwikkelen, zoals gezamenlijke inkoop van medicijnen of grensoverschrijdende dienstverlening. Hij riep op tot verdere bevordering van een cultuur van samenwerking in de gezondheidszorg.

De deelnemers aan het debat beoordeelden het Poolse voorzitterschap van de Raad van de EU als effectief en belangrijk voor de ontwikkeling van de gezondheidssector, door innovatie en preventie te bevorderen en de patiënt centraal te stellen in het gezondheidsbeleid van de Europese Unie. Ze benadrukten dat het veel belangrijke resultaten heeft opgeleverd, met name in de farmaceutische en biofarmaceutische sector, ondanks de moeilijke geopolitieke situatie.

Florence Baron-Papillon, Hoofd Strategische Projecten, Corporate Public Affairs & Policy bij Sanofi, merkte op dat Polen de positie van Europa als leider in innovatie in biologische en medische wetenschappen heeft versterkt en een verschuiving richting preventieve gezondheidszorg heeft bevorderd, wat voordelen zal opleveren op zowel veiligheids- als economisch gebied.

Geraldine Schenk, Country Director bij Johnson & Johnson Innovative Medicine, sprak haar bewondering uit voor de snelheid en inzet van Polen, dat er in zes maanden tijd in slaagde de kwaliteit van het debat te verbeteren, de patiënt centraal te stellen en een dialoog op gang te brengen met de farmaceutische industrie over toegang tot innovatie en het concurrentievermogen van Europa.

Phil Krzyżek, voorzitter van de werkgeversvereniging van innovatieve farmaceutische bedrijven INFARMA, benadrukte dat Polen gezondheid als een belangrijk element van veiligheid in Europa heeft benadrukt en noemde de vooruitgang in het farmaceutische pakket , met name belangrijk voor biologische geneesmiddelen. Hij sprak de hoop uit dat Polen zijn leidende positie in de medische en biologische wetenschappen zal herwinnen en moedigde verdere stappen in deze richting aan.

Agnieszka Nowak-Musiej, medisch directeur van PZU Zdrowie, vestigde de aandacht op het toenemende belang van gezondheidspreventie, inclusief geestelijke gezondheid , en verwelkomde het programma "Moje Zdrowie" en de mogelijkheid om patiënten door te verwijzen naar diëtisten als onderdeel van de eerstelijnsgezondheidszorg. Ze benadrukte ook de rol van vaccinaties bij het versterken van de weerstand van de samenleving tegen gezondheidscrises.

Małgorzata Bogusz van het Europees Economisch en Sociaal Comité (EESC) benadrukte dat het Poolse voorzitterschap op een belangrijk moment in de ontwikkeling van het EU-gezondheidsbeleid kwam – na de COVID-19-pandemie, waardoor de EU-instellingen zich bewust werden van de noodzaak om krachtiger te reageren op de gezondheidsuitdagingen van burgers.

Zij benadrukte dat tijdens het Poolse voorzitterschap weliswaar veel prioriteiten zijn geïmplementeerd die passen bij de huidige koers van het EU-gezondheidsbeleid (preventie, strijd tegen kanker), maar dat de kwestie van zeldzame ziekten niet in aanmerking is genomen. Hoewel dit geen formele prioriteit is, blijft deze kwestie aanwezig in het Europese debat.

Bogusz benadrukte dat de huidige situatie een uitzonderlijk momentum is voor de gezondheid in de Europese Unie – een situatie die bevorderlijk is voor echte systemische veranderingen. In tegenstelling tot het Poolse voorzitterschap in 2011 biedt het huidige voorzitterschap reële kansen voor een blijvende invloed op het EU-gezondheidsbeleid. Ze gaf ook aan dat er binnen het voorzitterschapstrio (Polen, Denemarken, Cyprus) een constante dialoog gaande is over de voortzetting van activiteiten en prioriteiten, wat een goed voorteken is voor de toekomst. Ze sloot af met een optimistische verklaring dat Polen een kans heeft om dit gunstige moment in het EU-gezondheidsbeleid effectief te benutten.

Viceminister Kacperczyk herinnerde aan de prioriteiten van het Poolse voorzitterschap

1. European Health Data Space (EHDS) Katarzyna Kacperczyk beschouwde de digitalisering van de gezondheidszorg als een fundamentele verandering voor de hele EU en noemde het een ware revolutie. Ze sprak de hoop uit dat EHDS niet alleen de werking van zorgstelsels zal verbeteren, maar ook de samenwerking tussen lidstaten zal versterken en de ontwikkeling van moderne therapieën zal bevorderen. Ze wees er echter op dat het onderwerp voor het publiek moeilijk te begrijpen is, wat een uitdaging kan vormen bij de implementatie van nieuwe oplossingen.

2. Preventie en volksgezondheid Volgens viceminister Kacperczyk is er behoefte aan een kritische blik op de effectiviteit van de huidige preventieprogramma's. Haar doel is om goede praktijken te verzamelen in de vorm van een rapport dat een nuttig instrument kan vormen voor het ontwerpen van effectiever gezondheidsbeleid. Ze sprak de hoop uit dat het in de nieuwe financiële vooruitzichten mogelijk zal zijn om de EU-financiering voor gezondheid te verhogen, met name voor de preventie van hart- en vaatziekten, die zij als een van de grootste gezondheidsuitdagingen in Europa beschouwt.

3. Geestelijke gezondheid van kinderen en jongeren Volgens Katarzyna Kacperczyk vereist dit onderwerp onmiddellijke aandacht, met name in de context van de impact van nieuwe technologieën en sociale media. Volgens haar zullen de conclusies van de EU-Raad die in voorbereiding zijn een aanzienlijke impact hebben op verdere acties van de Commissie en de lidstaten, mits een passend mandaat wordt verkregen. Ze sprak de hoop uit dat geestelijke gezondheid een dwarsdoorsnijdend element van alle digitale beleidsmaatregelen zal worden en dat de gezondheid van jongeren echt zal worden beschermd. Ze benadrukte de innovatieve aanpak van het Poolse voorzitterschap, die erop gericht was jongeren bij het werk te betrekken, en sprak de overtuiging uit dat de stem van jongeren cruciaal is en authenticiteit toevoegt aan de oplossingen die worden gecreëerd.

4. Geneesmiddelenveiligheid Katarzyna Kacperczyk beschouwde geneesmiddelenveiligheid als een onderdeel van de strategische autonomie van de EU, vergelijkbaar met staatsveiligheid. Volgens haar zijn er maatregelen nodig om het patiëntenperspectief in het EU-gezondheidsbeleid te herstellen. Ze vestigde de aandacht niet alleen op de fysieke beschikbaarheid van geneesmiddelen, maar ook op de economische beschikbaarheid, wat erop wijst dat veel mensen zich de noodzakelijke therapieën mogelijk niet kunnen veroorloven.

Wat het farmaceutisch pakket betreft, gaf Kacperczyk toe dat ze vreest voor wetgevingschaos als de werkzaamheden niet snel worden afgerond – een te groot aantal gerelateerde regelgevingen zou de onderhandelingen kunnen vertragen en de implementatie van nieuwe oplossingen kunnen bemoeilijken. Begin juni hebben de lidstaten van de Europese Unie het compromis over het farmaceutisch pakket, dat tijdens het Poolse voorzitterschap was opgesteld, aanvaard – wat ons onbetwiste succes is. Hiermee komt er een einde aan twee jaar onderhandelen in de Raad van de EU, maar het werk is nog niet afgerond. De volgende stap zijn de onderhandelingen met het Europees Parlement over de definitieve vorm van deze hervorming.

Adam Jarubas noemde de regelgeving in het farmaceutische pakket en de Critical Medicines Act een nieuwe, allesomvattende 'geneesmiddelengrondwet' voor Europa .

Zijn oordeel is duidelijk: er is al twintig jaar geen vergelijkbare hervorming doorgevoerd en de huidige maatregelen zijn nodig vanwege de crisis in de beschikbaarheid van medicijnen, de groeiende afhankelijkheid van aanvoer van buiten Europa (vooral uit Azië) en de noodzaak om de farmaceutische onafhankelijkheid van de EU te vergroten.

Tegelijkertijd gaf hij toe dat de belangen van staten en de private sector (innovatief vs. generiek) het lastig maken om hierover overeenstemming te bereiken.

Jarubas oordeelde dat een gezonde balans nodig is tussen prikkels voor de innovatieve industrie en de behoeften van patiënten en overheidsbudgetten. Hij was kritisch op het argument dat de duur van octrooibescherming bedrijven aanmoedigt om hun productie buiten Europa te verplaatsen – volgens hem zijn economische factoren zoals energiekosten en de beschikbaarheid van personeel doorslaggevend.

Het Europarlementslid wees op de flagrante ongelijkheden in de toegang tot medicijnen, bijvoorbeeld tussen Polen en Duitsland, waar sommige medicijnen gemiddeld twee jaar later op de markt komen. Daarom, zo benadrukte hij, zijn de door het Parlement voorgestelde regels gericht op het gelijktrekken van de toegang tot innovatieve therapieën en het verhogen van de efficiëntie van het systeem.

Jarubas sprak de hoop uit dat de definitieve versie van de farmaceutische verpakking:

• zal de beschikbaarheid van innovatieve medicijnen met maximaal 15 procent verhogen,
• zal inspelen op onvervulde medische behoeften (zeldzame ziekten, antibioticaresistentie),
• zal mechanismen creëren ter ondersteuning van de Europese productie en innovatie.

Volgens hem is het farmaceutisch pakket, samen met de Critical Medicines Act, het belangrijkste wetgevingsinstrument voor de toekomst van de gezondheidszorg in Europa. Daarin moet worden ingespeeld op zowel geopolitieke als maatschappelijke uitdagingen.

Auteursrechtelijk beschermd materiaal: de regels voor herdruk staan ​​vermeld in de regelgeving .